1970
'71
'72
'73
'74
1975
'76
'77
'78
'79
1980
'81
'82
'83
'84
1985
'86
'87
'88
'89
1990
'91
Strijd voor meer speelpleinen
gepubliceerd op 07 aug 2017 door Merel Snoep

Er werden niet alleen woningen gekraakt en gebouwen bezet. Ook de bezetting van pleinen werd door het Leidsch Dagblad als kraken aangeduid.

In mei 1972 protesteerden kinderen uit de binnenstad, samen met hun ouders, tegen het gebrek aan speelplaatsen en de overvloed aan autoverkeer. Er werd een optocht georganiseerd, ‘met straatorgel voorop en vele spandoeken’, die uiteindelijk op de Witte Singel eindigde, waar het voor de universiteit gelegen stuk grond werd ‘gekraakt’: ‘De jeugd heeft er naar hartenlust kunnen ravotten.’ ‘De jeugd heeft er naar hartenlust kunnen ravotten.’ Leidsch Dagblad 4 mei 1972

Het bleef niet bij deze actie. Aan het einde van dezelfde maand werd er een parkeerterreintje aan de Pieterskerkgracht ‘gekraakt’: ‘De binnenstadsjeugd maakte gistermiddag een grote zandbak van het parkeerterrein van Rijnland aan de Pieterskerkgracht, dat ouderen … ’s nachts hadden “gekraakt”. De politie kwam wel even kijken bij deze tweede “prikactie”, maar greep niet in.’ De parkeerplaats werd de dag erna opnieuw bestraat, maar de wethouder zegde tevens toe werk te maken van meer speelpleinen in de binnenstad. Het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk had hiervoor een subsidie beschikbaar gesteld van f225.000. Leidsch Dagblad 24 mei 1972

Weer een aantal weken later braken enkele bewoners van de Ververstraat de straat gedeeltelijk open om het verkeer te beletten nog langer door de straat te komen. Op deze manier kwam de straat vrij voor kinderen. Volgens een lid van het wijkcomité zagen de kinderen er door het spelen in het zand uit als ‘zwarte pieten’: ‘Maar de moeders hebben echt rust gehad. De kinderen hoeven niet meer op het verkeer te letten.’

De bewoners reageerden met hun actie op het feit dat er maanden een plan klaarlag om van de Ververstraat en het nabijgelegen plantsoen een speelterrein te maken, dat nog altijd niet was uitgevoerd omdat het geld ontbrak: ‘Ondertussen wordt de Ververstraat gebruikt voor doorgaand verkeer en is het voor kinderen en moeders een penibele situatie. Veel kinderen en veel auto’s gaan niet samen. Daarom gingen de bewoners zelf aan de slag.’

Toen de politie arriveerde om aan de situatie een einde te maken, vonden ze de moeders tegenover hen: ‘De vrouwen waren erg fanatiek. Toen hier agenten waren zeiden ze: “Neem ons maar mee naar het bureau, maar dan wel met alle kinderen.” Uiteindelijk is er geen proces-verbaal opgemaakt en hoefden ze niet naar het bureau’. De maandag erop werd de straat weer dichtgemaakt door stratenmakers, maar ‘een half uur nadat de straat weer straat was en geen speelterrein, werd hij weer door kinderen opengebroken’.

Volgens de woordvoerder van het wijkcomité had de actie de buurtbewoners zelfvertrouwen gegeven: ‘Ineens hebben veel mensen allerlei ideeën over andere dingen die hier in de buurt ook nodig moeten veranderen zoals leegstaande huizen die gekraakt worden. Maar voorlopig houden we het op de speelstraat.’ Leidsch Dagblad 9 juni 1972

Acties voor speeltuinen bleven nog jaren doorgaan. In 1974 kwamen de bewoners van Staalwijk in beweging voor een speeltuin in hun buurt. Ze werden daarbij ondersteund door de Bond van Huurders en Woningzoekenden, een organisatie die dichtbij de SP stond. In maart 1974 ging een delegatie van de buurt langs bij wethouder De Haan, want: ‘Er bestaan reeds anderhalf jaar plannen [voor een speeltuin] en tevens is toen subsidie bij CRM aangevraagd.’ Leidsch Dagblad 13 maart 1974

Volgens de wethouder was er sprake van verschillende problemen, vooral over de verkeerssituatie in de buurt. Het was een van de redenen waarom de speeltuin nog niet was aangelegd. Daarmee namen de bewoners geen genoegen: ‘Zo word je van het kastje naar de muur gestuurd, terwijl wekelijks onze kinderen worden aangereden op straat.’ ‘Zo word je van het kastje naar de muur gestuurd, terwijl wekelijks onze kinderen worden aangereden op straat.’ Leidse Courant 16 maart 1974

Toen leden van de delegatie dreigden anders de straat zelf open te breken, zei wethouder De Haan toe binnen een week uitsluitsel te geven. Leidsch Dagblad 13 maart 1974, zie ook Nieuwe Leidse Courant 13 maart 1974Nieuwe Leidse Courant 18 maart 1974
In juni kwam dan ook het uiteindelijke besluit van het college: Er zou een speeltuin komen in Staalwijk en verschillende straten zouden daarvoor worden afgesloten voor auto’s. Ook zouden een aantal rijbanen voor auto’s worden afgesloten, om zo gevaarlijke situaties te voorkomen. Leidsch Dagblad 6 juni 1974
Binnen een aantal maanden hadden de BHW en de buurtbewoners zo het vastgelopen proces vlotgetrokken.

Leidsch Dagblad 4 mei 1972, 24 mei 1972, 9 juni 1972, 13 maart 1974, 6 juni 1974; Leidse Courant 16 maart 1974 en Nieuwe Leidse Courant 13 maart 1974 en 18 maart 1974.